ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ 2012-2013
Χειμερινό τετράμηνο
“ΤΡΑΥΜΑ-ΣΥΜΠΤΩΜΑ-ΜΗΔΕΝ”
Στα πλαίσια του θεωρητικού εκπαιδευτικού προγράμματος της εταιρείας μας για την εκπαιδευτική χρονιά 2012-2013, θα οργανωθούν τέσσερα σεμινάρια. Θα «τρέχουν» μια φορά το μήνα, για όλους τους μήνες που θα διαρκέσει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Ο γενικός υπέρτιτλος “τραύμα-σύμπτωμα-μηδέν” δείχνει την κατεύθυνση προς την οποία θα κινηθούν τα σεμινάρια -κατεύθυνση που βρίσκεται στο επίκεντρο του σύγχρονου ψυχοθεραπευτικού προβληματισμού. Επιδίωξη των σεμιναρίων είναι να αναδειχθεί η ιδιαιτερότητα και ο πλούτος της φαινομενολογικής-υπαρξιακής προσέγγισης (Daseinsanalysis), η οποία επιχειρεί να αρθρώσει έναν πραγματικά νέο λόγο για την αλήθεια της ανθρώπινης ύπαρξης.
- α) Εισαγωγή στην Daseinsanalysis (Φαινομενολογική-Υπαρξιακή ψυχοθεραπεία)
11/10, 8/11, 6/12, 10/01: Εισηγητής ο Θανάσης Γεωργάς.
Πρόκειται για το ψυχοθεραπευτικό κίνημα που εκπροσωπεί η εταιρεία μας, το οποίο με αφετηρία τους Binswanger και Boss και υπό την επιρροή της σκέψης του Heidegger επιχειρεί να δει την ψυχαναλυτική-ψυχοθεραπευτική πράξη μέσα από την ερμηνευτική-φαινομενολογική-υπαρξιακή οπτική, όπως αυτή εξελίσσεται από τις απαρχές της ως τις μέρες μας.
- β) Με τη ματιά της Φιλοσοφίας
Θα αναπτυχθούν ειδικές θεματολογίες, με αφετηρία τα “Zollikon Seminars” (σεμινάρια που πραγματοποίησε ο Heidegger από το 1959 έως το 1969 σε ψυχαναλυτές) και άλλα έργα του Heidegger, με ενδιαφέρον και αναφορά στην ψυχοθεραπεία.
18/10: Δημήτρης Υφαντής «Ἡ διαφορετικότητα της φαινομενολογικής και της επιστημονικής σκέψης με ειδική αναφορά στον χρόνο».
Το βαθύτερο αντικείμενο των σεμιναρίων στο Zollikon είναι ἡ σχέση και ἡ διαφορά της φαινομενολογικής και της επιστημονικής σκέψης με εδική αναφορά σε συγκεκριμένα κεφαλαιώδη ζητήματα όπως ὁ χρόνος, ὁ χώρος και η σωματικότητα. από τα ζητήματα αυτά, εκείνο πού αναλύεται πληρέστερα και αναλυτικότερα είναι ὁ χρόνος.
15/11, 13/12, 17/01: Μίλτος Θεοδοσίου “Η αναυθεντικότητα ως σύμπτωμα, η αυθεντικότητα ως τραύμα”. Σε αυτή τη σειρά ομιλιών, θα αναπτυχθεί μια ερμηνεία του δίπολου αυθεντικότητα-αναυθεντικότητα του ‘Είναι και χρόνος’ σε συνάφεια με το ζεύγος τραύμα-σύμπτωμα. Η καθιερωμένη κατανόηση αυτού του ζεύγους προσδιορίζει τη σχέση τραύματος και συμπτώματος αιτιοκρατικά: το τραύμα προηγείται του συμπτώματος, και το σύμπτωμα αποτελεί μια, τρόπον τινά, απάντηση στο τραύμα. Στη βάση χωρίων από το ‘Είναι και χρόνος’, τα ‘σεμινάρια στο Zollikon’ και ορισμένα ύστερα γραπτά του, θα επιχειρήσουμε να δείξουμε πώς ο Χάιντεγκερ αντιστρέφει αυτή τη λογική: το σύμπτωμα είναι το ερώτημα και το τραύμα η απάντηση, διότι το τραύμα δεν κρύβεται στο παρελθόν αλλά καλεί σιωπηρά από το μέλλον.
- γ) Τέχνη και ερμηνεία.
Εισηγητής -συντονιστής ο Ηλίας Παπαγιαννόπουλος.
Η χειμερινή σειρά μαθημάτων έχει τη μορφή του σεμιναρίου και είναι αφιερωμένη στον κινηματογράφο. Με άξονα 4 ταινίες προερχόμενες από διαφορετικά πολιτισμικά πλαίσια και διαφορετικές εποχές, ο κύκλος των συμμετεχόντων θα διερευνήσει πολλαπλές εκφάνσεις του τραύματος διαμέσου της διαδικασίας της ερμηνείας ενός καλλιτεχνικού έργου»
Οι 4 ταινίες που θα συζητηθούν είναι οι ακόλουθες:
25/10: Gran Torino, του Κλιντ Ήστγουντ
22/11: Δεσμώτες του ιλίγγου, του Άλφρεντ Χίτσκοκ,
20/12: Η Επιστροφή, του Αντρέι Ζβιαγκίντσεφ,
24/01 : Ουγκέτσου Μονογκατάρι, του Κένζι Μιζογκούτσι.
- δ) Θέματα ψυχοπαθολογίας και ψυχοθεραπείας – Νοσολογικές οντότητες.
1/11: Γιώργος Δερμάτης: Διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/ υπέρκινητικότητα ενηλίκων – ο ρόλος του ψυχοθεραπευτή
Αναστάσιος Δημόπουλος:
29/11: Φαινομενολογική διερεύνηση του ψυχαναγκαστικού βιώματος
31/01: Η ψυχοπαθολογία των συναισθηματικών διαταραχών μέσα από μια φαινομενολογική προσέγγιση
Εαρινό τετράμηνο 2012-2013
- α) Εισαγωγή στην Daseinsanalysis (Φαινομενολογική-Υπαρξιακή ψυχοθεραπεία)
7/2, 7/3, 4/4, Εισηγητής: Θανάσης Γεωργάς
Πρόκειται για το ψυχοθεραπευτικό κίνημα που εκπροσωπεί η εταιρεία μας, το οποίο με αφετηρία τους Binswanger και Boss και υπό την επιρροή της σκέψης του Heidegger επιχειρεί να δει την ψυχαναλυτική-ψυχοθεραπευτική πράξη μέσα από την ερμηνευτική-φαινομενολογική-υπαρξιακή οπτική, όπως αυτή εξελίσσεται από τις απαρχές της ως τις μέρες μας.
16/5 Εισηγητής: Άλκης Γούναρης
Ενσώματη Νόηση και νοηματοδότηση: Προσεγγίζοντας τα θεμέλια του Dasein, μέσω της φιλοσοφίας των επιστημών του νου.
β) Με τη ματιά της Φιλοσοφίας, Εισηγητής: Γιώργος Ξηροπαϊδης
Περί του ωραίου και του υψηλού.
Η εμπειρία του έργου τέχνης ως εμπειρία της ανθρώπινης περατότητας στους
Nietzsche, Freud και Heidegger.
Γιατί, η Ομορφιά, δεν είναι
παρά η αρχή του Τρομερού,
που μόλις μπορούμε να υποφέρουμε
και τη Θαυμάζουμε μόνο
γιατί δεν στέργει να μας καταστρέψει.
(Rainer Maria Rilke, Η πρώτη ελεγεία)
Η αισθητική των νεότερων χρόνων είναι μια εσωτερικά διχασμένη θεωρία, καθόσον αντλεί τον προσανατολισμό της πρωτίστως από δύο θεμελιώδεις κατηγορίες οι οποίες τελούν σε σχέση έντασης και ριζικής αντιπαλότητας. Ενώ το ωραίο συνδέεται με τις αξίες της συμμετρίας, μορφικής εντέλειας, των προσδιορισμένων κανόνων και της ενάργειας, το υψηλό εμφανίζεται εκεί όπου κυριαρχούν η ασυμμετρία, η αμορφία, το χάος και ο τρόμος. Δεν είναι συνεπώς διόλου συμπτωματικό το γεγονός ότι αιρετικοί στοχαστές όπως ο Nietzsche, ο Freud και ο Heidegger χρησιμοποιούν την εμπειρία του υψηλού ως υπόδειγμα για να επανακαθορίσουν αφενός τη σχέση της τέχνης με τον επιτυχή βίο και την αυθεντική βίωση του θανάτου και αφετέρου τους όρους για μίαν αυθεντική συνύπαρξη των ανθρώπων.
14/2: Το ωραίο και το υψηλό στον Διαφωτισμό: Immanuel Kant
14/3: Η επάνοδος του τραγικού: Friedrich Nietzsche
11/4: Το υψηλό είναι το Unheimliches [ το ανησυχητικά αλλότριο, το ανοίκειο, το δεινόν, the uncanny]: Sigmund Freud
23/5: Θάνατος και ποιητική κατοίκηση: Martin Heidegger
γ) Άλλες ματιές στην θεραπεία
21/2 Εισηγητής: Μίλτος Θεοδοσίου
«Ο κατοπτρικός ίλιγγος της χαϊντεγκεριανής αυθεντικότητας. Το Είναι και Χρόνος απέναντι στοVertigo του Χίτσκοκ«.
21/3, 18/4 Εισηγητής: Θάνος Παπαγεωργίου
» Εισαγωγή στην σκέψη του W.R. Bion και του A. Green»
30/5 Εισηγητής: Θανάσης Χατζόπουλος
« Σύμβολο, συμβολισμός, συμβολικό» Με αναφορές στο έργο του Winnicott καιLacan»
- δ) Θέματα ψυχοπαθολογίας και ψυχοθεραπείας – Νοσολογικές οντότητες.
28/2 Εισηγητής: Γιώργος Βασιλάκος
‘Ασώματος η κεφαλή περάστε κόσμε’ ( Η λήθη του σώματος στη σύγχρονη ψυχιατρική και ψυχοθεραπεία)
28/3 Εισηγητής: Γιάννης Ζέρβας
«Κατάθλιψη και Διπολική διαταραχή»
25/4 Εισηγητής: Γιώργος Δερμάτης
«Ουσιοεξαρτήσεις: Μια υπαρξιακή ματιά»
Τα σεμινάρια θα διεξάγονται κάθε Πέμπτη 8.30-10.30 μμ
- Ο τόπος φιλοξενίας των σεμιναρίων θα είναι ο πολυχώρος εκδηλώσεων του κινηματογράφου Άνεσις(Λ. Κηφισίας 14 Αμπελόκηποι, 2ος όροφος).
- Τα σεμινάρια απευθύνονται, κατ’ αρχήν, στους εκπαιδευόμενους της Εταιρείας. Μπορούν όμως να συμμετέχουν –μετά από συνεννόηση- και μη εκπαιδευόμενοι, υπό την προϋπόθεση ότι είναι επαγγελματίες του χώρου της ψυχοθεραπείας και της ψυχικής υγείας ή υποψήφιοι ψυχοθεραπευτές. Τα σεμινάρια β κ γ είναι ανοικτά για ευρύτερο κοινό που ενδιαφέρεται.
- Κόστος συμμετοχής 15 ευρώ για κάθε σεμινάριο.