ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ Α΄ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ (2009-2010)
30 Σεπτεμβρίου, 14,30 Οκτωβρίου: ΘΑΝΟΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ
(Ψυχίατρος-ψυχοθεραπευτής, μέλος της εκπαιδευτικής επιτροπής ΕΛ.Ε.Φ.Υ.Α.Ψ)
«Χάιντεγκερ, η φιλοσοφική του πορεία ή, αλλιώς, ο δρόμος της σκέψης του» (Φ)
Το σεμινάριο θα έχει ως βάση τα «προλεγόμενα» του Π. Θανασά από το βιβλίο του Χάιντεγκερ «Τι είναι Μεταφυσική» (εκδ. Πατάκης) όπως και κάποια κεφάλαια από το βιβλίο του Χρ. Μαλεβίτση «Η φιλοσοφία του Χάιντεγκερ» (εκδ. Δωδώνη).
7,21 Οκτωβρίου, 4 Νοεμβρίου: ΘΑΝΟΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ
«Χάιντεγκερ και ψυχοθεραπεία»
Σε συνάφεια με το προηγούμενο σεμινάριο θα γίνει μια απόπειρα κριτικής ματιάς στο κατά πόσον η Χαϊντεγκεριανή σκέψη στις διάφορες φάσεις της μπορεί να μας βοηθήσει ως θεραπευτές. Μεταξύ άλλων, θα διαβαστούν κείμενα από το βιβλίο του H. Cohn «Heidegger and the Roots ofExistential Therapy» και από το βιβλίο του M. Cooper «Ο Υπαρξισμός στην Ψυχοθεραπεία» (εκδ. Άσπρη Λέξη). Παράλληλα θα υπάρξει συνομιλία και με κείμενα άλλων ψυχαναλυτικών προσεγγίσεων.
11 Νοεμβρίου: ΑΓΓΕΛΟΣ ΜΟΥΖΑΚΙΤΗΣ
(Διδάσκων στο ΕΑΠ και στο Πανεπιστήμιο Πάτρας)
«Η μεταφυσική της ετερότητας του Ε. Λεβινάς» (Φ)
Θα επιχειρήσουμε να σκιαγραφήσουμε το εγχείρημα της θεμελίωσης από τον Λεβινάς μιας ουσιαστικά μεταφυσικής φιλοσοφίας που να υπερβαίνει τα αιτήματα της παραδοσιακής μεταφυσικής, προτάσσοντας τον ιερό χαρακτήρα της ανθρώπινης
ετερότητας. Παράλληλα θα αναδείξουμε τις προοπτικές και τα
προβλήματα που συνεπάγεται μια τέτοια θέαση της ηθικής και της οντολογίας.
20Νοεμβρίου: ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΑΣΙΛΑΚΟΣ
(Ψυχίατρος-ψυχοθεραπευτής, τακτικό μέλος ΕΛ.Ε.Φ.Υ.Α.Ψ)
«Ζητήματα νοήματος και ερμηνείας»
Στην εισήγησή μας προτείνουμε για συζήτηση ζητήματα ερμηνείας ιστορικής και αφηγηματικής αλήθειας και κατασκευών που απαντώνται στη κλινική συνάντηση. Εξετάζουμε πρακτικούς κινδύνους μεταμοντέρνων προσεγγίσεων που ευνοούν τον προοπτικισμό, τη σχετικότητα και, εντέλει, την άποψη ότι «όλα είναι απόψεις». Πάνω απ’ όλα, τέτοιες προσεγγίσεις αποκαλύπτονται εγκεφαλικές και ασώματες, αποθέωση των γνωσιακών λειτουργιών και εγκατάλειψη της σάρκας του ανθρώπινου σώματος και της ύλης του κόσμου.
25Νοεμβρίου, 2,9,16 Δεκεμβρίου: ΘΑΝΑΣΗΣ ΓΕΩΡΓΑΣ
(Ψυχίατρος-ψυχοθεραπευτής, μέλος της εκπαιδευτικής επιτροπής ΕΛ.Ε.Φ.Υ.Α.Ψ)
«Δυο κείμενα του Gion Condrau»
Ο G. Condrau ήταν ένας από τους πρωτοπόρους που, ακολουθώντας τον M. Boss, επεχείρησαν να δουν την ψυχοθεραπεία στο φως του Χαϊντεγκεριανού στοχασμού. Από τα σεμινάρια στο Zollikon, που διεξήχθησαν επί μια δεκαετία με τη συμμετοχή του ίδιου του Χάιντεγκερ, ξεπήδησε η σύγχρονη σχολή υπαρξιακής ψυχοθεραπείας (Daseinsanalytic Psychotherapy) και ηINTERNATIONAL FEDERATION OF DASENSANALYSE (IFDA), της οποίας ο G. Condrau υπήρξε πρόεδρος. Στο σεμινάριο θα επιχειρηθεί μια κριτική μελέτη των κειμένων του “Daseinsanalysis asPsychotherapy” k “A Clinical Vignette” που προέρχονται από το βιβλίο του “Martin Heidegger’sImpact on Psychotherapy” (1998).
ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ Β΄ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ (2009-2010)
13,20,27 Ιανουαρίου: ΡΕΝΟΣ ΤΟΡΟΣΙΑΝ
(Ψυχολόγος-ψυχοθεραπευτής, μέλος της εκπαιδευτικής επιτροπής ΕΛΕΦΥΑΨ).
« Εποπτικό ομαδικό εργαστήρι στην Φαινομενολογική-Υπαρξιακή ψυχοθεραπεία»
Με βάση στιγμιότυπα από θεραπευτικές εμπειρίες των συμμετεχόντων, θα προσπαθήσουμε να αναδείξουμε δυσκολίες του θεραπευτή για τις οποίες χρειάζεται να είναι ενήμερος, όπως επίσης την ανάγκη για μετεξέλιξη και προσαρμογή του προσωπικού του τρόπου στην εκάστοτε συγκεκριμένη θεραπευτική συνομιλία, ανάλογα με τον άνθρωπο που έχει απέναντί του. Στην Τρίτη συνάντηση (27 Ιανουαρίου) θα συμμετέχει ως συζητήτρια η ΔΕΣΠΩ ΚΩΒΑΙΟΥ (θεραπεύτρια Gestalt).
3,10,17 Φεβρουαρίου: ΠΑΥΛΟΣ ΚΟΝΤΟΣ (Φ)
(Μόνιμος Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Φιλοσοφίας, Παν/μιο Πατρών)
«Η εμπειρία των Άλλων» (φαινομενολογικές αναλύσεις).
Η εμπειρία των Άλλων Ι: Edmund Husserl
Η εμπειρία των Άλλων ΙΙ: Martin Heidegger
Η εμπειρία των Άλλων ΙΙΙ: Paul Ricoeur
24 Φεβρουαρίου, 3 Μαρτίου: ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΕΡΜΑΤΗΣ
(Ψυχίατρος –ψυχοθεραπευτής, μέλος της εκπαιδευτικής επιτροπής ΕΛΕΦΥΑΨ, υπεύθυνος 4ης μονάδας ΟΚΑΝΑ).
«Χρόνος, θάνατος και ψυχοθεραπεία»
Μια δεύτερη ματιά στα ίδια θέματα, μέσα από αναφορές σε κείμενα των Françoise Dastur, Alexander Zollien, Εμμ. Λεβινάς, Antonio Tabucchi, Χάνα Αρεντ, Πέτρου Χαρτοκόλλη, Μάρτιν Χάϊντεγκερ.
10, 17 Μαρτίου: ΗΛΙΑΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ (Φ)
(Επίκουρος καθηγητής, Παν/μιο Πειραιώς)
Ψυχικά τοπία της νεοελληνικής συγκυρίας: μια ερμηνευτική περιήγηση’
Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός μας θα βρεθεί η έννοια της ιστορικής εμπειρίας, ως εμπειρίας τεταμένης ανάμεσα στο προσωπικό και στο συλλογικό. Διερχόμενοι λογοτεχνικά κείμενα και συνομιλώντας με τη σύγχρονη φαινομενολογία, θα θέσουμε το ερώτημα που αφορά στην ψυχική ταυτότητα του Νεοέλληνα, αλλά και κείνο το παραμελημένο, που αφορά στις προσίδιες ψυχοπνευματικές του προοπτικές.
24 Μαρτίου: ΑΓΓΕΛΟΣ ΜΟΥΖΑΚΙΤΗΣ (Φ)
(Διδάσκων στο ΕΑΠ και στο Πανεπιστήμιο Πάτρας)
«Χάος, Φαντασία, Δημιουργία: Η δυναμική του ασυνειδήτου στη σκέψη του Καστοριάδη».
Η διάλεξη επιχειρεί να διαυγάσει την κομβική θέση που κατέχει το
ασυνείδητο στην περί δημιουργίας εκ του μηδενός σύλληψη του Καστοριάδη.
Πρόκειται για μια θέση που ενώ αφορμάται από την Φροϋδική προβληματική την
υπερβαίνει προβάλλοντας μια εικόνα του ασυνειδήτου ως ριζικής δημιουργικής
πηγής στην οποία ο Καστοριάδης επιχειρεί να θεμελιώσει όλες τις μορφές
θέσμισης. Παράλληλα θα μας απασχολήσει και η έννοια της ψυχής όπως
διαμορφώνεται στο έργο του.
14,21 Απριλίου: ΜΙΛΤΟΣ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ (Φ)
(Δοκιμιογράφος-ερευνητής)
«Τα σεμινάρια του Heidegger στο Zollikon. Επιστροφή στο «Είναι και Χρόνος»;
Τρεις δεκαετίες μετά το Είναι και Χρόνος ο Heidegger ξεκίνησε να παραδίδει μια σειρά σεμιναρίων σε γιατρούς και ψυχαναλυτές. Στα σεμινάρια αυτά ο Heidegger όχι μόνο επιστρέφει στα βασικά μοτίβα του Είναι και Χρόνος, αλλά βασίζεται σχεδόν αποκλειστικά σε αυτά για να μιλήσει για τη μνήμη, το σώμα, τα όνειρα, τις παραισθήσεις, τη σχιζοφρένεια, την επιστήμη κ.ά. Ποια η σημασία της απόπειρας αυτής και πώς εντάσσεται στην εξέλιξη των χαϊντεγγεριανών απόψεων μετά το Είναι και Χρόνος;
28 Απριλίου : ΜΙΛΤΟΣ ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ, ΘΑΝΟΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ (Φ)
ΓΛΩΣΣΑ, ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ, ΘΕΡΑΠΕΙΑ: WITTGENSTEIN & HEIDEGGER
Ο Wittgenstein και ο Heidegger δινουν ιδιαιτερη προσοχη στη γλωσσα, τοσο στην πρωιμη οσο και στην υστερη φαση του εργου τους. Αμφοτεροι τονιζουν τη συναφεια της γλωσσας με την καθημερινοτητα και τη δοτικοτητα των πραγματων. Και οι δυο ξεκινουν απο το αιτημα της μη θεωρητικης περιγραφης. Οι παρατηρησεις τους λαμβανουν μια ενδιαφερουσα σημασια στο πλαισιο της ψυχοθεραπειας, οπου η εννοια της βιτγκενσταινικης, γλωσσαναλυτικης θεραπειας και η χαιντεγγεριανη υπερβαση της μεταφυσικης οδηγουν τοσο σε αποκλισεις οσο και συγκλισεις, ορισμενες απο τις οποιες θα θιξουμε στο σεμιναριο αυτο.
5 Μαϊου: ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΕΡΜΑΤΗΣ (Φ)
(Ψυχίατρος –ψυχοθεραπευτής, μέλος της εκπαιδευτικής επιτροπής ΕΛΕΦΥΑΨ, υπεύθυνος 4ης μονάδας ΟΚΑΝΑ).
«Αλεξάντρου Ντραγκομίρ, ένας βαλκάνιος συνομιλητής»
Μια σειρά αποσπασμάτων από κείμενα του, που δημοσιεύθηκαν μετά τον θάνατό του.
Ο Α. D. γεννήθηκε το 1916, έκανε σπουδές φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Βουκουρεστίου 1933 – 1939 και το 1941 μέχρι το 1943 έκανε το διδακτορικό του στο Freiburg με τον Μάρτιν Χάϊντεγκερ. Το 1943 κλήθηκε στο μέτωπο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Από το 1948 και μετά έγινε ένας «λαθραίος» φιλόσοφος, παραδίδοντας σεμινάρια, σ’ έναν περιορισμένο κύκλο μαθητών, κρυφά από το Κομμουνιστικό Καθεστώς και από την Δικτατορία Τσαουσέσκου. Το 2002 πέθανε χωρίς να έχει δημοσιεύσει τίποτα. Το 2004 – 2005 εκδόθηκαν κείμενά του από σημειώσεις που είχαν κρατήσει οι μαθητές του.
ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΩΝ
12 Μαϊου
Ροζίτα Χριστοφιδέλλη: «Holding – To hold or not to hold»?
Ελενη Μιγγου: «Το πηγαιο στο δρομο της αποκαλυψης, της πλανης και της αυταπατης».
19 Μαϊου
Αναστασιος Δημοπουλος: «Αφηγηματικη κατασκευη της πραγματικοτητας και ψυχοθεραπεια».
Σοφια Ασαλουμιδου: «Η ζωη τοσο μακρια, αλλα και τοσο κοντα τελικα».
26 Μαϊου
Ειρήνη Γαρούφη: «Η Γλώσσα στη Φιλοσοφία και στη Θεραπεία».
Ηλιας Κατσαμας: «Ανθρωποι και κατασκευες ζωης».
02 Ιουνιου
Σπυρος Τσοτακος: «Εαυτος και αυτοαντιληψη»
Κατερινα Πανταζη: «Ονειρικος κοσμος στην ψυχοθεραπεια»
09 Ιουνιου
Μαρια Κορρε: «Συνομιλια για την Ψυχοθεραπεια τριων Θεραπευτων διαφορετικων προσεγγισεων». (Συστημικη, Ψυχαναλυση και Υπαρξιακη- Φαινομενολογικη Ψυχοθεραπεια)
16 Ιουνιου
Δημητρα Θεοδωρακοπουλου: «Ο τρομος του κενου».
Γιωργος Σπυρουλης: «Απο το εγκοσμιο στο υπερβατικο και αντιστροφα»
23 Ιουνίου
Ισαβελλα Κατωγυριτη: «Η ρευστοτητα στην τεχνη και τη φαινομενολογια» (Φαινομενολογικη διασταση του καλλιτεχνικου ρευματος fluxus)
Σταματίνα Ράπτη: «Επιθυμία / Εκπλήρωση»